25 Ocak 2025 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 32793
TEBLİĞ
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
YERLİ MALI TEBLİĞİ (SGM-2024/10)
Yerli Malı Tebliği (SGM 2024/10) (01.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecektir.)
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Yerli Malı Belgesi almak için başvurusu yapılan ürünün yerli malı
olduğunun belirlenmesi ve belgelendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, idarelerin 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımları ile
Bakanlığın yerli malına ilişkin diğer düzenlemelerini kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 63 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
b) Büyük ölçekli işletme: Yıllık çalışan sayısı ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 24/5/2023 tarihli ve
7297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliğinde
tanımlanan küçük ve orta büyüklükte işletmelerden büyük olan işletmeleri,
c) Girdi: Üretim sürecinde kullanılan hammaddeler, yarı mamul ürünler, enerji, işgücü ve diğer üretim
faktörlerini,
ç) İdare: İhaleyi yapan kurum ve kuruluşu,
d) İstekli: Mal alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi veya yapım müteahhidini,
e) Kurumsal kaynak kullanım programı: Üreticinin finans, muhasebe, insan kaynakları, üretim, tedarik zinciri
gibi süreçlerini yürütmek için gereken tüm araçları barındıran yazılımı,
f) Mali rapor: Mali uzman tarafından hazırlanan raporu,
g) Mali uzman: İşletme bünyesinde iş sözleşmesine bağlı olarak çalışmayan yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşaviri,
ğ) Oda veya borsa: Ticaret ve sanayi odası, ticaret odası, sanayi odası, deniz ticaret odası, esnaf ve sanatkârlar
odasını, ticaret borsalarını,
h) Sanayi ürünü: Bir maddenin vasıf, şekil, hassa veya terkibinin makine, cihaz, tezgah, alet veya diğer vasıta
ve kuvvetlerin yardımı ile veya sadece el emeği ile kısmen veya tamamen değiştirilmesi veya bu maddeleri işlemek
suretiyle devamlı ve seri halinde imal veya istihsal edilmesi sonucu elde edilen ürünü,
ı) Teknik rapor: Teknik uzman tarafından hazırlanan raporu,
i) Teknik uzman: TOBB veya TESK tarafından yetkilendirilen, üniversitelerin ilgili temel bilim, sağlık,
mühendislik bölümlerinden, teknoloji fakültelerinden veya teknik eğitim fakültelerinden lisans düzeyinde alınmış
mezuniyet belgesine ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edildiğini gösterir belgeye sahip,
teknik inceleme yapılacak konu hakkında uzman, ürünün Yerli Katkı Oranı hesabının teknik incelemesini yapan eksperi,
j) Teknolojik Ürün Belgesi: Ar-Ge ve yenilik projeleri kapsamında ortaya çıkan teknolojik ürünü gösteren
belgeyi,
k) TESK: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunu,
l) TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,
m) TÜRMOB: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini,
n) Uygulama usul ve esasları: Bu Tebliğe uygun olarak gerçekleştirilecek başvuru, değerlendirme,
belgelendirme, izleme ve ara kontrol işlemlerine ilişkin, TOBB ve TESK tarafından hazırlanan ve Bakanlığın uygun
görüşü ile yayımlanan düzenlemeyi,
o) Üretici: Yerli Malı Belgesine konu olan ürünü üreten gerçek veya tüzel kişiyi,
ö) Üretim hesabı: Üretici tarafından ürünün üretiminde kullanılan malzemelerin listesi, üretim reçetesi, üretim
akış diyagramı ve maliyet hesabı başta olmak üzere ayrıntıları içeren dokümanı,
p) Üretim reçetesi: Üretimde hangi malzemelerin ne kadar kullanıldığı, bu malzemelerin kullanımı sonucunda
hangi ürünün ne kadar üretildiğini tanımlayan dokümanı,
r) Ürün: Tüketici veya kullanıcının ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretilen fiziksel veya dijital bir malı,
s) Yazılım ürünü: Belli bir amaca hizmet etmek üzere bir programlama dili kullanılarak oluşturulmuş, farklı
donanımsal katmanlarda çalışan, yerine getirdiği göreve bağlı olarak çeşitli girdileri alıp işleyen ve bir sonuç üreten
komut dizelerini içeren ürünü,
ş) Yerli Katkı Oranı: Ürünün yerli girdi maliyet tutarının, nihai maliyet tutarına oranını,
t) Yerli Malı Belgesi: Ürünün yerli malı olduğunu gösteren belgeyi,
u) Yerli Malı Belgesi sınıfı: Yerli Malı Belgesinin Yerli Katkı Oranına göre belirlenen sınıfını,
ü) Zorunlu Yerli Girdi Listesi: Yerli Malı Belgesi başvurusu yapılacak ürünlerde kullanılması zorunlu yerli
girdileri gösteren ve Bakanlık tarafından ilan edilen listeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yerli Malı Şartları
Sanayi ve yazılım ürünleri için yerli malı şartları
MADDE 4- (1) Sanayi ve yazılım ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Ürünün, Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmesi tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki
üretim konusu içeriğinde yer alması.
b) Ürünün, tamamen Türkiye’de üretilmesi, elde edilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve
ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
c) Ürünün Yerli Katkı Oranının en az %51 olması.
ç) Yazılım ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için ayrıca Bakanlıkça verilen Teknolojik Ürün
Belgesine sahip olunması zorunludur.
(2) Sanayi ürünlerini oluşturan girdiler için Zorunlu Yerli Girdi Listesine göre yerlilik şartı aranır. Girdinin
başvuru sahibi üretici tarafından üretilmesi durumunda Yerli Malı Belgesi aranmamakla birlikte en az %51 Yerli Katkı
Oranına sahip olması, başka bir üreticiden temin edilmesi durumunda ise bu girdinin Yerli Malı Belgesinin olması
zorunludur.
(3) Sanayi ürünlerinde birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkra, yazılım ürünlerinde birinci fıkrada
yer alan şartları sağlamayan ürünler için Yerli Malı Belgesi düzenlenmez.
Gıda, tarım ve hayvancılık ürünleri için yerli malı şartları
MADDE 5- (1) Türkiye’de üretilen veya toplanan bitkisel kaynaklı birincil ürünler ve bunlardan elde edilen
ürünler ile Türkiye’de doğan, üretilen, yetiştirilen veya avlanan canlı hayvanlar ve su ürünleri dahil hayvansal kaynaklı
birincil ürünler ve bunlardan elde edilen ürünlerin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Gıda ürünlerinin; Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen İşletme Kayıt Belgesi, İşletme Onay Belgesi
veya Su Ürünleri Yetiştiricilik Belgesine sahip üreticiler tarafından üretilmesi.
b) Tarım ürünlerinin; Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi ve 16/3/2024 tarihli ve 32491 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Kapalı Ortamda Bitkisel Üretim Kayıt Sistemi Yönetmeliği kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığınca
belgelendirilen üreticiler tarafından üretilmesi.
c) Orman Genel Müdürlüğüne bağlı orman fidanlıklarında ve gerçek veya tüzel kişiler tarafından işletilen özel
fidanlıklarda, üretimi ve satışı gerçekleştirilen tohumlukların, yetkili birim tarafından kaydının tutulması ve orman bitki
pasaportuna sahip olması.
ç) Hayvansal ürünlerin, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı olan ve Türkiye’de doğan veya
yetiştirilen canlı hayvanlar ve bu hayvanlardan elde edilen ürünler olması.
d) Ürünün tamamen Türkiye’de üretilmesi, yetiştirilmesi, elde edilmesi veya üretim sürecinin önemli
aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
e) Toplayıcılık faaliyeti kapsamında bitkisel ve hayvansal kaynaklı ürünlerin Türkiye’de toplanması, avcılık
faaliyeti kapsamında hayvansal ürünlerin Türkiye’de veya Türk kıta sahanlığında avlanması.
(2) Birinci fıkrada sayılan ürünlerden sanayi ürünü olarak değerlendirilenlerin, yerli malı kabul edilebilmesi için
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkrasında sayılan şartlar da aranır.
Maden ve ürünleri için yerli malı şartları
MADDE 6- (1) Türkiye’de çıkarılan madenler ve madencilik ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi
için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Madencilik faaliyeti kapsamında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca veya ilgili mevzuat hükümleri
kapsamında yetkili kurumlarca ruhsatlandırılmış işletmeler tarafından Türkiye’de ve kıta sahanlığında çıkarılması veya
üretilmesi.
b) Tamamen Türkiye’de çıkarılan veya üretilen maden ve madencilik ürünlerinin üretim sürecinin önemli
aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
(2) Birinci fıkrada sayılan ürünlerden sanayi ürünü olarak değerlendirilenlerin, yerli malı kabul edilebilmesi için
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkrasında sayılan şartlar da aranır.
Diğer hususlar
MADDE 7- (1) Serbest bölgede faaliyet gösteren işletmelerin ürettikleri ürünler; serbest bölgeler mevzuatı ile
gümrük mevzuatı saklı kalmak kaydıyla, bu Tebliğde yer alan yerli malı şartlarının sağlanması halinde yerli malı kabul
edilir.
(2) Üreticinin, tamamını yurt dışında ürettiği veya ürettirdiği ürünler yerli malı kabul edilmez.
(3) Yurt dışından parça olarak ithal edilen ve yurt içinde basit birleştirme ile oluşturulan ürünler yerli malı kabul
edilmez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yerli Katkı Oranı Hesabı
Yerli Katkı Oranı hesabı
MADDE 8- (1) Sanayi ürünleri ile yazılım ürünlerinin Yerli Katkı Oranı, aşağıdaki formüle ve EK-1’de yer
alan Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveline uygun olarak hesaplanır. Yerli Katkı Oranı formülü ile hesaplanan sayısal değer,
yüzde (%) olarak ifade edilir ve %100’ü aşamaz.
Nihai Ürün Maliyet Tutarı(TL) − İthal Girdi Maliyet Tutarı (TL)
Yerli Katkı Oranı = ——————————————————————— x100
Nihai Ürün Maliyet Tutarı (TL)
(2) 5 inci ve 6 ncı maddelerde sayılan ürünlerden sanayi ürünü olarak değerlendirilmeyenler için Yerli Malı
Belgesinde Yerli Katkı Oranı %100 kabul edilir.
(3) Nihai ürünü teşkil eden yerli ve ithal girdi maliyetlerinin hesaplanmasında aşağıdaki giderler dikkate alınır.
Ancak; satış, pazarlama, satış sonrası destek ve garanti giderleri, sigorta giderleri, faiz ve finansman giderleri ile genel
giderlerin üretimle ilgili olmayan kısımları maliyet hesabına dahil edilmez.
a) Kullanılan doğrudan ve dolaylı malzeme giderleri.
b) Ürünle ilgili doğrudan ve dolaylı işçilik giderleri.
c) Ürünle ilgili genel giderler.
(4) Birinci fıkra kapsamındaki Yerli Katkı Oranı hesaplamasına, ilgili nihai ürünün Teknolojik Ürün Belgesi
olması durumunda 10 puan eklenir. Bakanlık bu puanı; yerlilik hesabı yapılacak ürünler için yurt içindeki mevcut
teknoloji ve üretim yetkinliği, yeşil teknoloji ve sürdürülebilirlik ile bunların gelişimini dikkate alarak; ürün, teknoloji
alanı ve sektör bazında en fazla 20 puana kadar artırabilir. Artırımlı puan uygulanacak ürün, sektör ve teknoloji
alanlarına ilişkin liste Bakanlık tarafından ilan edilir.
(5) Yerli Katkı Oranı hesaplamasında işçilik, genel giderler ve ithal girdi oranına ilişkin ürün, teknoloji alanı ve
sektör bazında üst limit Bakanlık tarafından belirlenebilir.
(6) Yerli Malı Belgesi sınıfı, Yerli Katkı Oranı dikkate alınarak aşağıdaki şekilde belirlenir:
(7) Yurt içinden temin edilen girdilerin ithal olup olmadığı hakkında menşe kontrolü yapılır; girdi ithal ise ithal
girdi hesaplamasına, girdi Yerli Malı Belgesine sahip ise belgede yer alan Yerli Katkı Oranına karşılık gelen tutar yerli
girdi hesaplamasına dahil edilir. Girdi, sanayi sicil belgesine sahip bir işletme tarafından üretilmiş ve ilgili işletmenin
sanayi sicil belgesinin üretim konusu bölümünde yer alıyorsa ve ilgili işletmenin Yerli Malı Belgesi yoksa ilgili oda
veya borsa tarafından bu ürüne ilişkin Yerli Katkı Oranı hesaplanır. Bu orana karşılık gelen tutar yerli girdi
hesaplamasına dahil edilir. Yerli girdi hesaplamasına dahil edilmeyen tutar ithal girdi hesaplamasına dahil edilir.
(8) Fatura tutarı, nihai ürün maliyet tutarının %0,5’ine kadar olan girdiler için belge talep edilmeksizin mali
uzmanın onayı yeterlidir. Ancak bu girdi maliyetlerinin toplamı, nihai ürün maliyet tutarının %10’unu geçemez. Bu
girdiler yurt içinden temin edilmişse Yerli Katkı Oranı hesabına %100 yerli girdi olarak dahil edilir, ithal ise ithal girdi
hesaplamasına dahil edilir.
(9) Yerli ve ithal girdi hesaplamasına ilişkin ayrıntılar, uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
(10) İthal girdi tutarının hesaplamasında, ithal girdinin fatura tutarı ve fatura tarihindeki Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınır. Faturanın 1 yıldan eski olması halinde, başvuru tarihinden 1 yıl önceki
döviz satış kuru esas alınır.
(11) Yurt dışından temin edilen ürünler için alınan gümrük vergileri, yerli girdi hesaplamasına dahil edilmez.
(12) Sanayi ürününü oluşturan girdiler içerisinde yazılım olması durumunda, yazılımın yerliliğinin tespitine
ilişkin Teknolojik Ürün Belgesi aranır. Teknolojik Ürün Belgesi olan yazılımlar yerli girdi hesaplamasına %100 Yerli
Katkı Oranı ile dahil edilir. Teknolojik Ürün Belgesi olmayan yazılım ürünleri ise ithal kabul edilir ve fatura tutarı ithal
girdi hesaplamasına dahil edilir.
(13) Yerli Katkı Oranı, ilgili oda veya borsa tarafından kontrol edilerek onaylanır.
(14) Sanayi ürünü ve yazılım ürününü oluşturan girdilerin Yerli Katkı Oranına ilişkin bilgi ve belgeler, TOBB
tarafından kayıt altına alınır ve bu kayıtlar Bakanlığın erişimine açılır.
(15) Kurumsal kaynak planlama programlarını kullanan büyük ölçekli işletmelerin başvurularında, ürünün Yerli
Katkı Oranı hesaplanırken bu madde hükümlerine uyulması ve başvuru dosyasının bu hükümlere göre mali uzman
tarafından kontrol edilip onaylanması koşuluyla odalarca faturaların ibrazı talep edilmeyebilir. Ancak inceleme ve ara
kontrol yapılırken üretici Yerli Malı Belgesi düzenlenmesine esas teşkil eden tüm bilgi ve belgeleri sunmak zorundadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru ve Belgelendirme
Başvuru
MADDE 9- (1) Yerli Malı Belgesi almak isteyen üretici, üretim hesabındaki bilgilere uygun olarak EK-1’de yer
alan Yerli Katkı Oranı Hesap Cetvelini düzenler. Üretim hesabı, üretici tarafından hazırlanır.
(2) Üretici, birinci fıkra uyarınca hazırladığı Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli ile üretim hesabı belgelerinin mali
uzman tarafından kontrol edilmesini ve onaylanmasını sağlar. Mali uzman tarafından, ürünün üretiminde kullanılan ithal
ve yerli girdilere ilişkin; maliyete esas teşkil eden defter kayıtları, faturalar, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bildirgeleri,
gümrük beyannameleri, yerli girdilerin üretildiği işletmelerin sanayi sicil belgeleri ve benzeri belgelerin usulüne uygun
olarak mevcut olup olmadığı kontrol edilir, hesaplamanın doğruluğu ve resmî kayıtlara uygunluğu teyit edilir ve yapılan
değerlendirme sonrasında düzenlenen Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli ve mali rapor imzalanır.
(3) Üretici tarafından, birinci ve ikinci fıkralara uygun olarak hazırlanan evrak, aksi yönde bir tespitin bulunması
halinde her türlü idari, hukuki ve cezai sorumluluğu kabul ettiklerine dair üretici veya üreticiyi temsil ve ilzama yetkili
kişi tarafından imzalı bir taahhütname ve diğer dokümanlar ile başvuru gerçekleştirilir.
(4) Başvurular Yerli Malı Belgesini düzenleyecek ilgili oda veya borsaya, TOBB veya TESK tarafından kurulan
çevrimiçi sistem üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirilir. İlgili sisteme e-Devlet kapısı üzerinden giriş yapılır.
(5) Üreticinin başvurusu üzerine, başvuru dosyasını inceleyecek teknik uzman, başvuru yapılan ilgili oda veya
borsa tarafından seçime cevaz vermeyecek şekilde yazılım sistemi ile görevlendirilir. Görevlendirilen teknik uzman
tarafından, üreticinin bulunduğu adreste başvuru dosyasının tamamı üzerinden yerinde inceleme yapılır. Teknik uzman
tarafından, ürünün üretiminde kullanılan girdiler, üretim teknolojisi ve Yerli Malı Belgesi verilecek ürünün üretim süreci
göz önünde bulundurularak, ürünün üretimi için gerekli olan tüm girdilerin Yerli Katkı Oranı hesabına doğru oranda
dahil edilip edilmediği ve resmî kayıtlara uygunluğu kontrol ve teyit edilir, Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli ve teknik
rapor imzalanır. İmzalanan Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli ve teknik rapor, ilgili oda veya borsaya teknik uzman
tarafından elektronik ortamda gönderilir.
(6) İlgili oda veya borsa tarafından başvuru dokümanları, kontrol edilmek üzere TOBB veya TESK’e elektronik
ortam üzerinden gönderilir. Kontrol sürecinde, Yerli Malı Belgesi talep edilen ürünün yerli malı koşullarını taşıdığına
ilişkin bir tereddüt olması halinde TOBB veya TESK tarafından görevlendirilen farklı bir teknik uzman vasıtasıyla
gerekli inceleme ve tespit yapılır.
(7) Bu Tebliğ şartlarını sağlayan ve TOBB veya TESK tarafından Yerli Malı Belgesi verilmesi uygun görülen
ürünler, ilgili oda veya borsa tarafından belgelendirilir. Belgelendirilecek ürünlere ilişkin tereddüt olması halinde TOBB
veya TESK tarafından Bakanlıktan görüş talep edilir.
(8) Yerli Katkı Oranı hesabında üretici tarafından ilgili oda veya borsaya sunulan ticari sır niteliğindeki bilgiler,
kanunen yetkili mercilerden başkasına açıklanamaz, verilemez veya üreticiye zarar vermek, kendileri veya başkalarına
menfaat sağlamak amacıyla kullanılamaz. Oda veya borsa ticari sırlarla ilgili bilgi ve belgelerin korunmasını sağlamak
amacıyla her türlü tedbiri almakla yükümlüdür.
(9) Mali ve teknik raporun hazırlanmasına ilişkin düzenleme uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
(10) TOBB ve TESK tarafından, yerli malı başvurusu ve belgelendirmesine ilişkin tüm süreçler elektronik
ortamda yürütülür ve sistemdeki tüm bilgi ve belgeler Bakanlığın erişimine açılır.
(11) Başvuruların değerlendirme sürecinin tamamlanma süresi uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
Belgelendirme
MADDE 10- (1) Yerli Malı Belgesi, üreticinin kayıtlı olduğu TOBB veya TESK’e bağlı oda veya borsa
tarafından düzenlenir.
(2) Yerli Malı Belgesi düzenlenirken TOBB veya TESK tarafından aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde
hazırlanan standart form kullanılır:
a) Belgenin veriliş ve geçerlilik tarihi, numarası, varsa son bir yıl içerisinde aynı ürüne ilişkin verilmiş olan
belgenin geçerlilik tarihi ve numarası.
b) Üreticinin ünvanı ve işyeri adresi, telefon numarası, e-posta adresi, KEP ve internet sitesinden oluşan iletişim
bilgileri, üreticinin yurt içinde kendi adına ve markasıyla bir başkasına üretim yaptırması durumunda üretimi yapan
üreticinin bilgilerinin yanı sıra kendisi adına üretim yaptıran üreticinin de unvanı ve iletişim bilgileri.
c) Üreticinin Merkezi Sicil Kayıt Sistemi Numarası, tüzel kişi olması durumunda Vergi Kimlik Numarası,
gerçek kişi olması durumunda Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası.
ç) Sanayi Sicil Numarası, Ticaret Sicil Numarası, Esnaf ve Sanatkar Sicil Numarası ve oda veya borsa Sicil
Numarası.
d) Kapasite raporu tarihi, numarası ve geçerlilik tarihi.
e) Ürün adı, ürünün özelliğine göre cinsi, PRODTR kodları, GTİP Numaraları ve varsa; CPV veya OKAS kodu,
marka adı, modeli, seri numarası, varsa ulusal/uluslararası standart adı ve numarası.
f) 5 inci maddede atıfta bulunulan belgelere ilişkin tarih, sayı ve geçerlilik tarihi bilgileri.
g) Yerli Katkı Oranı.
ğ) Yerli Malı Belgesi sınıfı (A, B, C, D, E).
h) Ürünün teknoloji düzeyi (düşük, orta-düşük, orta-yüksek, yüksek).
ı) Müstahsil makbuzu veya faturanın seri numarası ya da örneği ve maden ruhsatının adı, tarihi, cinsi, grubu ve
numarası.
i) Varsa Teknolojik Ürün Belgesi bilgisi.
j) Belge ekinde yer almak üzere, ürün görseli ve ürünün etiket, katalog ve teknik bilgileri.
k) Belgeyi düzenleyen oda veya borsanın adı ve mührü, imzalayanın adı ve soyadı ve ünvanı.
l) Belgelendirme kriterlerine ilişkin diğer bilgi ve belgeler.
(3) Yerli Malı Belgesi standart formu, taahhütname ve diğer belgeler, uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
(4) Yerli Malı Belgesinin geçerlilik süresi düzenlenme tarihinden itibaren bir yıldır.
(5) Yerli malı belgelerine ilişkin bilgiler, TOBB ve TESK tarafından ayrı ayrı hazırlanan ve internet aracılığıyla
erişim sağlanabilen yerli malı veri tabanında tutulur. Hazırlanan yerli malı veri tabanı, TOBB ve TESK tarafından
Bakanlığın ve protokolle izin verilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün erişimine sunulur. Bakanlık,
erişime açılacak bilgileri belirlemeye ve sınırlandırmaya yetkilidir.
(6) Yerli Malı Belgesine sahip üreticilere ilişkin güncel bilgiler, sorgulama yapılabilecek şekilde TOBB ve
TESK tarafından Bakanlığın uygun görüşü alınarak; ürün görseli, ürünün katalog ve teknik bilgilerini ihtiva etmek üzere
kamuya açık şekilde hazırlanır ve sunulur.
Belgelendirmeye ilişkin diğer hususlar
MADDE 11- (1) 4 üncü, 5 inci, 6 ncı ve 7 nci maddelerde belirtilen koşulların sağlanıp sağlanmadığının
tespitinde kullanılan belgeler ile mali uzman ve teknik uzman tarafından yapılacak incelemelerde kontrol edilecek
belgeler, uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
(2) Üretici dışındaki istekliler tarafından teklif edilen ürünler için kullanılmak üzere; üretici Yerli Malı Belgesini
orijinaline uygun olarak çoğaltarak ürün ile birlikte piyasaya sunabilir. Ancak üretici tarafından çoğaltılarak ürünle
birlikte piyasaya sunulan belgenin geçerliliğinin, ürünün Yerli Malı Belgesinin tanzim edildiği ilgili oda veya borsa
tarafından tasdik edilmesi gerekir.
(3) Üreticinin yurt içinde kendi adına ve markasıyla başka bir üreticiye üretim yaptırması durumunda, ürünü
üreten adına ürün için sözleşme ve üretilecek ürün adedi ile sınırlı olmak üzere Yerli Malı Belgesi düzenlenir.
(4) Bu Tebliğ şartlarını sağlayan her ürün için ayrı Yerli Malı Belgesi düzenlenmesi esastır. Ancak, teknik uzman
tarafından yapılan inceleme ile teknik özellikleri, üretim süreçleri ve üretim reçetesindeki girdileri benzer, birbirleri ile
fonksiyonel özellikleri aynı olan ürünler için tek Yerli Malı Belgesi düzenlenebilir.
(5) Yerli Malı Belgesi düzenlenen üreticinin, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre tür
değiştirmesi ve şirketin birleşme veya bölünmesi durumunda; ilgili üretici tarafından bir ay içerisinde yeni duruma göre
Yerli Malı Belgesinin değiştirilmesi için müracaatta bulunulması gerekir.
(6) Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idareler tarafından kurulan kurum ve kuruluşların Yerli Malı Belgesi
müracaatları oda veya borsa kaydı şartı aranmaksızın, üretim yaptığı ildeki oda veya borsaya gerçekleştirilir. Bu kurum
ve kuruluşlardan istenecek belgelerle ilgili hususlar, uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ara Kontrol, İnceleme ve Sorumluluk
Ara kontrol
MADDE 12- (1) Yerli Malı Belgesinin düzenlenmesinden sonra; Bakanlık, TOBB veya TESK, belgelendirme
işleminin doğru yapılıp yapılmadığı, belge kapsamında Yerli Malı Belgesi kullanılarak kamu alım ihalesinde alımı
yapılan ürünün yerlilik kriterlerini sağlayıp sağlamadığı veya belgelendirme esnasındaki kriterlerin korunup
korunmadığına yönelik ara kontroller yapılmasına karar vermeye yetkilidir.
(2) Ürün, sektör, teknoloji düzeyleri dikkate alınarak Bakanlık tarafından yıllık ara kontrol planlaması yapılır.
Ara kontrolü yapılacak Yerli Malı Belgesi sayısı bir önceki yıl düzenlenen yerli malı belge sayısının %5’ini geçmemek
üzere planlanır.
(3) Üreticinin merkezi ve şubelerinin aynı ürüne ilişkin Yerli Malı Belgesi başvurusu var ise başvurulardan
herhangi birinin reddedilmesi durumunda ilgili diğer belgelendirmelere ilişkin ara kontrol yapılması zorunludur.
(4) Ara kontroller için teknik uzman görevlendirmesi TOBB veya TESK tarafından yapılır.
(5) Ara kontroller, belge düzenlemesinde görev alan teknik uzmandan farklı bir teknik uzman tarafından üretim
yerinde gerçekleştirilir.
(6) Teknik uzman tarafından yapılan ara kontrollerde, yerli malına ilişkin kriterlerin karşılanmadığının tespit
edilmesi durumunda belgeyi veren oda veya borsa tarafından ilgili ürüne yönelik Yerli Malı Belgesi iptal edilir.
(7) Yapılan ara kontrolde Yerli Malı Belgesinin iptalinin üreticiden kaynaklanan bir sebebe dayanması halinde,
üretici tarafından belge iptal tarihinden itibaren bir yıl süre ile aynı ürüne ilişkin yeni bir Yerli Malı Belgesi
başvurusunda bulunulamaz.
(8) Yapılan ara kontrolde Yerli Malı Belgesinin iptalinin mali uzmandan kaynaklanan bir sebebe dayanması
halinde, ilk tespitte belge iptal tarihinden itibaren bir yıl, sonraki tespitlerde ise belge iptal tarihinden itibaren üç yıl süre
ile mali uzman bu Tebliğ kapsamında herhangi bir görev alamaz.
(9) Yapılan ara kontrollerde Yerli Malı Belgesinin iptalinin ilgili oda veya borsadan kaynaklanan bir sebebe
dayanması halinde, ilk tespitte ilgili oda veya borsa TOBB veya TESK tarafından uyarılır. İkinci kez tespit
gerçekleşmesi halinde ilgili oda veya borsa tarafından altı ay süre ile Yerli Malı Belgesi düzenlenemez. Bu durumda
ilgili oda veya borsaya kayıtlı üreticiler, TOBB veya TESK tarafından belirlenen oda veya borsaya Yerli Malı Belgesi
başvurusunda bulunur.
(10) Yapılan ara kontrollerde, bu Tebliğ hükümlerine veya Uygulama Usul ve Esaslarına aykırı bir durumun
tespit edilmesi halinde, bu tespitler TOBB ve TESK tarafından ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilerek ilgili mevzuat
hükümlerine göre işlem yapılır. TOBB ve TESK tarafından ara kontrol sonucu oluşturulan rapor elektronik ortamda
Bakanlığa iletilir.
(11) İptal edilen yerli malı belgelerinin en fazla 10 iş günü içerisinde TOBB ve TESK tarafından hazırlanan ve
internet aracılığıyla erişim sağlanabilen yerli malı veri tabanına işlenmesi zorunludur.
(12) Gerçekleştirilen ara kontrollere ilişkin ücret, ilgili oda veya borsa tarafından karşılanır.
(13) Bakanlık tarafından planlanan ara kontrolün yapılması zorunludur.
İnceleme
MADDE 13- (1) Bakanlık, Yerli Malı Belgesi ile bu belgenin düzenlenmesine esas teşkil eden ilgili dokümanlar
üzerinde resen veya şikayet üzerine inceleme yapar veya yaptırır. Bu inceleme gerekli görülmesi halinde üretim yerinde
yapılabilir.
(2) İlgili kurum ve kuruluşlar, Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından talep edilen her türlü belge,
defter, kayıt ve bilgilerin örneklerini veya gerektiğinde aslını istenilen sürede eksiksiz olarak ibraz etmek ve bunların
incelenmesine yardımcı olmakla yükümlüdür.
(3) Bakanlık, özel uzmanlık veya teknik bilgi gerektiren hususlar hakkında, TOBB, TESK, ilgili oda veya borsa,
kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili uzmanlardan konunun incelenmesini talep edebilir. Bu kapsamda yapılan
incelemeler, Bakanlığın talebini müteakip 30 iş günü içerisinde tamamlanır ve sonuç Bakanlığa iletilir.
(4) Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluş tarafından yapılan incelemelerde, bu Tebliğ hükümlerine veya
uygulama usul ve esaslarına aykırı bir durumun tespit edilmesi halinde, bu tespitler Bakanlık tarafından ilgili kurum ve
kuruluşlara bildirilerek ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
(5) Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluşun incelemesi sonucunda, Yerli Malı Belgesinin düzenlenmesine esas
teşkil eden bilgi ve belgelerin yanlış, yanıltıcı ya da gerçeğe aykırı olduğunun tespiti halinde, belgeyi veren oda veya
borsa tarafından Yerli Malı Belgesi iptal edilir.
(6) Yapılan incelemede Yerli Malı Belgesinin iptalinin üreticiden kaynaklanan bir sebebe dayanması halinde,
üretici tarafından belge iptal tarihinden itibaren bir yıl süre ile aynı ürüne ilişkin yeni bir Yerli Malı Belgesi
başvurusunda bulunulamaz.
(7) Yapılan incelemelerde Yerli Malı Belgesinin iptalinin mali uzmandan kaynaklanan bir sebebe dayanması
halinde, ilk tespitte belge iptal tarihinden itibaren bir yıl, sonraki tespitlerde ise belge iptal tarihinden itibaren üç yıl süre
ile mali uzman bu Tebliğ kapsamında herhangi bir görev alamaz.
(8) Yapılan incelemelerde Yerli Malı Belgesinin iptalinin ilgili oda veya borsadan kaynaklanan bir sebebe
dayanması halinde, ilk tespitte ilgili oda veya borsa TOBB veya TESK tarafından uyarılır. İki yıl içerisinde ikinci tespitin
gerçekleşmesi halinde ilgili oda veya borsa tarafından altı ay süre ile Yerli Malı Belgesi düzenlenemez. Bu durumda
ilgili oda veya borsaya kayıtlı üreticiler, TOBB veya TESK tarafından belirlenen oda veya borsaya Yerli Malı Belgesi
başvurusunda bulunur.
(9) Bu maddede yer verilen yaptırımların yanı sıra Bakanlık veya yetkilendirdiği kuruluşun incelemesi
sonucunda, Yerli Malı Belgesine ve belgelendirme sürecine ilişkin iş veya işlemlerin uygunsuz ve hukuka aykırı
olduğunun tespiti halinde, Bakanlık tarafından; ilgili oda veya borsa hakkında Ticaret Bakanlığı tarafından denetim
yapılması, mali uzman hakkında TÜRMOB’un soruşturma yürütmesi, teknik uzman hakkında ise TOBB veya TESK’ten
teknik uzmanın yetkisinin iptali talep edilebilir.
(10) İncelemenin Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş veya ilgili uzmanlar tarafından yapılması
durumunda, incelemelere ilişkin ücret, ilgili oda veya borsa tarafından karşılanır.
Sorumluluk
MADDE 14- (1) Yerli Malı Belgesinin sahibi, belgeyi düzenleyen oda veya borsa, belgeyi idareye sunan
istekliler, teknik uzman ve mali uzman belgedeki bilgilerin doğruluğundan sorumludur.
(2) Bilgi ve belgelerin, bir meslek odasına kayıtlı kişi veya kuruluşlar tarafından yanlış beyan edildiğinin tespiti
durumunda ilgililer hakkında bağlı bulunduğu meslek odası tarafından işlem tesis edilir.
(3) Ticari sırları izinsiz paylaşan ve yanlış beyanda bulunan Yerli Malı Belgesinin sahibi ile bu belgeyi
düzenleyen ilgili oda veya borsa ve belgeyi idareye sunan istekliler ile teknik uzman, mali uzman ve kuruluşlar hakkında
26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili maddeleri kapsamında, TOBB veya TESK tarafından ilgili
makamlara başvuruda bulunulur.
ALTINCI BÖLÜM
Teknik Uzman İşlemleri
Teknik uzman işlemleri
MADDE 15- (1) TOBB ve TESK tarafından teknik uzman adayları için eğitim duyurusu eş zamanlı yapılarak
başvurular alınır.
(2) Teknik uzman olmak üzere başvuruda bulunan adayların ilk defa yetkilendirilmesi için eğitim almaları
zorunludur. Bu eğitim, teknik hususlar yönünden TOBB ve TESK, mali hususlar yönünden ise TÜRMOB tarafından
verilir.
(3) İkinci fıkrada yer alan eğitimi tamamlayan teknik uzman adayları, Bakanlıkça veya yetkilendirdiği kuruluş
tarafından sınava tabi tutulur. Teknik uzman adayları; eğitim durumu, tecrübesi ve uzmanlığına göre birden fazla
bölümde sınava girebilir.
(4) Sınavın uygulanmasına ilişkin hususlar Bakanlıkça ilan edilir.
(5) Sınavı başarıyla tamamlayanlar; eğitim durumları, tecrübeleri ve uzmanlıkları dikkate alınarak ekonomik
faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına (NACE) uygun bölüm düzeyinde Bakanlıkça ilan edilir.
(6) Bakanlık tarafından ilan edilen teknik uzmanlar, TOBB veya TESK’e başvurarak yetkilendirilir.
Yetkilendirilmeyen teknik uzman, bu Tebliğ kapsamında herhangi bir görev alamaz.
(7) Teknik uzmanın görev süresi üç yıldır. Teknik uzmanlık yetkisini sürdürmek isteyen teknik uzmanın, görev
süresi içerisinde veya görev süresi bitiminden itibaren 6 ay içinde, ikinci fıkrada belirtilen eğitim şartı aranmaksızın
doğrudan sınava girmesi ve başarılı olması gerekir. Sınavda başarılı olan teknik uzman sınavda başarılı olduğu tarihten
itibaren 3 yıl süre ile yeniden teknik uzman olarak yetkilendirilir.
(8) 9 uncu maddenin beşinci fıkrası gereğince, Yerli Malı Belgesi başvurusunda ilgili oda veya borsa tarafından
başvuruyu incelemek üzere yapılan görevlendirmelerde, aynı istatistiki sınıflamada yetkisi olan teknik uzmanlar
arasından görevlendirmeler yazılım sistemi aracılığıyla gerçekleştirilir.
(9) Teknik uzman; kendisinin ve eşinin, üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısmının,
evlatlıklarının, kendisini evlat edinen kişilerin Yerli Malı Belgesi başvurusunu inceleyemez. Ayrıca yönetiminde veya
bünyesinde bulunduğu tüzel kişilerin de Yerli Malı Belgesi başvurusunu inceleyemez.
(10) Teknik uzmanların görevini doğru bir şekilde yapmadığının şikayet ya da resen tespiti üzerine,
yetkilendirmeyi yapan TOBB veya TESK tarafından kusurun derecesine göre uyarı, yetkinin belirli süre ile askıya
alınması ve yetki iptali işlemlerinden biri gerçekleştirilir. Yetkisi iptal edilen teknik uzman, yeniden teknik uzmanlık
başvurusunda bulunamaz. Bu kapsamda yapılan işlemle ilgili TOBB veya TESK tarafından Bakanlığa bilgi verilir.
(11) TOBB ve TESK tarafından teknik uzmanın performansı yıllık olarak izlenir ve her biri için yıllık
performans raporu hazırlanarak Bakanlığa iletilir.
(12) Teknik uzmanların niteliklerine, belirlenmesine, eğitimine, yetkilendirilmesine, yetki iptaline,
performansının ölçülmesine ve izlenmesine, görev süresi, görev ve yükümlülükleri ile faaliyetlerine ilişkin hususlar,
uygulama usul ve esasları ile belirlenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer düzenlemeler
MADDE 16- (1) Bakanlık merkez birimleri ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının uygulamalarında ve program
değerlendirme süreçlerinde Yerli Malı Belgesindeki Yerli Katkı Oranı dikkate alınabilir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 17- (1) 13/9/2014 tarihli ve 29118 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yerli Malı Tebliği (SGM
2014/35) yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Mevzuatta, birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Yerli Malı Tebliği (SGM 2014/35)’ne yapılan atıflar, bu
Tebliğe yapılmış sayılır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce TOBB veya TESK’e bağlı oda veya borsa
tarafından düzenlenmiş yerli malı belgeleri, belge üzerinde yazılı geçerlilik süresinin sonuna kadar geçerlidir.
(2) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce eksper olarak görevlendirilen kişilerin yetkisi, bu Tebliğin
yürürlüğe girdiği tarihte sona erer.
(3) Yerli Malı Belgesi verilmesi hususunda bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce TOBB tarafından
yetkilendirilmiş eksperler, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde sınava tabi tutulmadan sadece
eğitime tabi tutulur. Bu sürenin sonunda bunlar hakkında 15 inci maddenin yedinci fıkrasında yer alan teknik uzmanlara
ilişkin hükümler uygulanır.
(4) Uygulama usul ve esasları, bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde Bakanlığın uygun görüşü
alınarak hazırlanır.
Yürürlük
MADDE 18- (1) Bu Tebliğ 1/1/2026 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlarınız Bizim İçin Değerlidir..