TÜRKiYE'DE ÜRETiLEN iLK OTOMOBiL; FORD A MODEL!

İlk yerli otomobil deyince, akla; Devrim otomobiliyle Anadol geliyor. Bildiğimizin aksine Türkiye'de ilk otomobil 1928-1929 yılında üretilmiş. Markası Ford. Model ise A.
Tophane - Salıpazarı'nda yer alan bugün Modern İstanbul ile yolcu gemilerinin yanaştığı alanda Ford A modeli otomobillerle yine Ford markalı kamyonlar imal edilmiş. Ancak 1925'lerde başlayan otomobil fabrikası (aslında montaj tesisi) kurma süreci sonunda , üretim günde 48 otomobile kadar çıkarılmış.Yerlilik oranı ise çok az! Rusya gibi ülkelere ihracatta yapılmış..

Bazı bilgilere göre tesiste 1944, bazı bilgilere göre ise 1934'e kadar otomobil ve kamyon imalatı yapılmış.Fabrikanın 450 çalışanıyla günlük üretim kapasitesi 55 otomobil ve 15 kamyon..

Üretimin sonlanmasının en büyük sebebi ise ekonomik kriz olarak gösteriliyor.
1959'da kurulan Otosan; az sayıda olmak üzere 1960'ta Ford Consul ve 1963 ve 1965 yıllarında da Ford Taunus 17 M (SW) üretir.

1961 yılında her şeyiyle % 100 diyebileceğimiz ilk yerli otomobil Devrim, prototip olarak 4 adet üretilmiş. Biri benzin bitmesinden dolayı durmuşsa da diğer Devrim otomobilleri devlet erkanını istediklere yere götürerek görevlerini yapmışlardır. Hatta o yıllarda mevcut Devrim Otomobillerinin devlet görevlerinde kullanılması için resmi kararlar çıkarılıyor. 129 günde; maddi, manevi zorluk ve baskılar içinde imal edilen Devrim ona istemeyenlere inat hala çalışır durumda. Eskişehir'de sergileniyor.

1961 de rantabl olmayan otomobil üretimi 1966 'da Anadol ile rantabl olur. Anadol ilk seri üretim yerli otomobilimizdir; tasarımı Reliant'tan motor ve yürür aksamı Ford'tan alınan Anadol 1980'lerin ortasında Ford Taunus için üretimden kaldırılır
Anadol için düşünülen yeni model üretilmezken bazı değişiklerle Citroen ve Volvo olarak yollara çıkıyor..

1960'ların sonunda Triumph lisansıyla TOE firmasınca Zafer adıyla otomobil üretme projeside ne yazık ki gerçekleşmiyor.

1979'larda Otosan, Çağdaş adlı yerli otomobil projesinden maliyet sebebiyle vazgeçiyor..
Yüne 1970 sonları ve 1981'li yıllarda Altınboğa firması, iki farklı yerli otomobil projesiyle ortaya çıkıyor. Ancak iki farklı otomobil, iki farklı zamanda bilinmeyen bir yangınla yok oluyor..Ne kadar ilginç!!!

1970'te Renault - Oyak ile Fiat ise Tofaş'la yerli üretime başlar.Tabii ki ilk modeller tamamen montaj olurken ilerleyen yıllarda yerlilik oranı artıyor. Renault 12 modelinin yanına Renault 5 mi, yoksa Renault 4 mü modelini üretelim diye anket bile düzenliyor!1990'lardan sonra modellerde yenilenme artarken Opel, Toyota, Honda, Hyundai otomobil üretmeye başlıyor..

1999 yılında Jetpa'nın İmza dıyla yerli otomobil projesi tanıtılıyor .Ancak o da sahibi ve Jetpa'nın sorunları yüzünden gerçekleşmiyor..

Şimdiler de ise Onuk, Oscar, Etox, Diardi, Maral, Nily, Torukcars, Şamil, DMA, 3gen gibi ilk anda aklımıza gelen girişimler var.. Zaman içinde projeler olgunlaşacak ve belkide yeni markalar, firmalar göreceğiz..

1970'lerden sonra zaman zaman Nissan, Mazda, Kia, Citroen, Peugeot son dönemlerde Chery'nin otomobil üretmek istedikleri yönünde haberler çıkmış ancak projeler hayata geçmemişti, belki geçirilememişti.

İnternet forumlarında Skoda'nında (60-70'ler) az sayıda montaj olarak üretildiğine dair söylemler var!

Türkiye'de üretilen ve üretilmeye devam edilen otomobil modelleri şöyle;

Ford A Model 1929
Devrim 1961
Ford Consul ve Taunus 1960/1963
Anadol 1966 - 1984

Otosan; Anadol, Taunus, Escort, Transit Connect
Tofaş;; 124, 131, Regata (Kuş isimleriyle), Tempra, Tipo, Uno, Brava, Marea ,Palio,
Siena / Albea, Linea, Doblo , Fiorino
Oyak; 12, 9, 11, 21, 19, Megane, Symbol, Clio, Fluence
Karsan; Peugeot/Citroen Partner /Berlingo
Opel; Vectra, Astra
Honda; Civic, City
Hyundai; Accent, Matrix, İ20
Toyota; Corolla, Verso, Auris

(Tofaş, Doblo ve Fiorino'yu Opel, Vauxhall, Ram, Citroen ve Peugeot içinde üretiyor..)



Bilgi İçin aşağıdaki bağlantıları inceleyebilirsiniz..
http://www.academia.edu/796248/Serbest_Mintikadan_Amerikan_Pazarina_Tophane_Rihtimi_FORD_Motor_Company_Exports_Inc._Istanbul_Otomotiv_Montaj_Fabrikasi_1925-1944_
http://www.tophanehaber.com/haber/289/tophane-de-ford-fabrikasi#.UUS4uxdg_nF
http://www.tophanehaber.com/haber/298/tophane-de-kaybolan-ford-fabrikasi-anlatilacak#.UUS41Bdg_nF
http://www.tulomsas.com.tr/main.php?kid=67
http://www.turkishnews.com/tr/content/2013/03/07/turkiyede-yerli-otomobilin-gecmisi/
http://www.otometre.com/2013/02/toe-otomobil-uretecekti.html
http://www.otometre.com/search/label/Zafer
http://www.otometre.com/2011/01/devrim-50-yasinda.html
http://www.otometre.com/search/label/Anadol
http://www.otometre.com/2010/03/arac-uretme-cabalari.html
http://otolist.blogspot.com/2009/10/anadol-volvo-citroen-ve-reliant-nerede.html
http://otorama.blogspot.com/2010/12/altinboganin-otomobilleri.html
http://www.otometre.com/2013/02/1974te-bir-babayigit-yerli-otomobil.html